Twardość wody związana jest z obecnością w wodzie składników mineralnych, zwłaszcza: węglanów, wodorowęglanów, chlorków, siarczanów, krzemianów wapnia i magnezu.


Rozróżnia się twardość wody:

  • przemijającą, pochodzącą przede wszystkim od węglanów, wodorowęglanów i wodorotlenków wapnia i magnezu, które podczas gotowania są wytrącane w postaci osadu węglanów;
  • nieprzemijającą, spowodowaną głównie obecnością siarczanów wapnia i magnezu, które pozostają w wodzie po gotowaniu.


Tabela przeliczeniowa różnych jednostek twardości wody

jednostki twardości stopień francuski °F stopień niemiecki °N mg CaCO3/l stopień angielski °A mval/l mmol/l
stopień francuski °F 1 0,56 10 0,70 0,20 0,10
stopień niemiecki °N 1,79 1 17,86 1,25 0,36 0,18
mg CaCO3/l 0,1 0,056 1 0,07 0,02 0,01
stopień angielski °A 1,43 0,8 14,3 1 0,29 0,14
mval 5 2,8 50 3,5 1 0,5
mmol 10 5,6 100 7,0 2,0 1




Zakresy twardości wody


Jednostki twardości mg CACO3/l mval/l stopnie niemieckie °N stopnie angielskie °A stopnie francuskie °F
miękka <144 <3 <8 <10 <14
średnio twarda 144-288 3-6 8-16 10-20 14-29
twarda 288-540 6-11 16-30 20-37 29-54
bardzo twarda >540 >11 >30 >37 >54